5. BIOS (Basic Input-Output System) - część systemu operacyjnego służąca do obsługi standardowych urządzeń zewnętrznych komputera.
Zawiera specjalne podprogramy systemowe obsługujące te urządzenia.
BIOS jest jedyną częścią systemu operacyjnego zależną od rodzaju komputera, zapisany jest on na Flash ROM.
Dlatego, gdy BIOS zostałby zniszczony to jedynym ratunkiem byłoby wymienić kości Flash ROM.
Różne sposoby wchodzenia do BIOS-u w zależności od poszczególnych producentów płyt głównych:
-
Award [Del] lub [F1]
-
Ami [Del] lub [F1]
-
Phoenix [F1], [Ctrl][Alt][Ins], [Ctrl][S], [Ctrl][Alt][Esc], [Ctrl][Alt][S], [Ctrl][Alt][Enter]
-
Compaq [F10] kiedy na ekranie w górnym rogu pojawi się mały kwadrat
-
HP [F1], [F2] gdy pojawi się HP - logo
-
Toshiba [Esc], [F1]
-
NEC, Packard Bell, Amax, Micron, Aptiva, Sharp [F1], [F2]
-
IBM [F1], [Ins], wcisnąć i przytrzymać obydwa klawisze myszy
-
Sony [F3] potem [F1] lub [F2]
-
AST Advantage, Tandon, Acer [Ctrl][Alt][Esc]
-
Zenith [Ctrl][Alt][Ins]
6. We wnętrzu komputera znajduje się również zasilacz, dostosowuje on prąd płynący w
sieci energetycznej do wymagań komputera.
Zasilanie konieczne jest w każdym urządzeniu
elektronicznym. By uniknąć przegrzania się kluczowych obwodów komputera
(mikroprocesora i koprocesora) zasilacze wyposaża się najczęściej w
wentylatory.
7. Karta graficzna, służąca do wyświetlania grafiki na ekranie komputera
wyposażona jest w oddzielną pamięć RAM.
8. Wewnątrz komputera, umieszcza
się również kartę dźwiękową. Stanowi ona rozszerzenie komputera, za
pomocą którego można odtwarzać i nagrywać (rejestrować) dźwięk oraz muzykę, mowę lub inne dźwięki.
Można do niej podłączyć głośniki, słuchawki, mikrofon, domowy zestaw hi-fi i inne urządzenia audio. Z takiego
zestawu mogą korzystać miłośnicy gier komputerowych, którzy grają za
pośrednictwem internetu. Używa się go również, do telekonferencji gdzie
potrzebna jest kamera internetowa, którą również można podłączyć do komputera.
Ponadto wiele programów wydaje dźwięki ostrzegawcze, które w przypadkach zagrożenia możemy usłyszeć w podłączonych
do komputera głośniczkach.



9. Karta sieciowa (NIC - Network
Interface Card) służy do przekształcania pakietów danych w sygnały, które
są przesyłane w sieci komputerowej, czyli jest odpowiedzialna za
wysyłanie i odbieranie danych w sieciach LAN
Każda karta NIC posiada własny, unikatowy w skali światowej
adres fizyczny, znany jako adres MAC (Media Access Control), przyporządkowany w momencie jej produkcji przez
producenta, zazwyczaj umieszczony na stałe w jej pamięci ROM. We współczesnych
kartach adres ten można jednak zmieniać.
Karta sieciowa to urządzenie
łączące komputer z siecią komputerową zawierające dwa interfejsy, jeden do
połączenia z siecią:
RJ-45
AUI
BNC
S.C.
ST
i drugi interfejs, do połączenia z komputerem:
ISA
PCI
PCMCIA
USB

10. Ważnym urządzeniem peryferyjnym jest modem. Tu rozróżniamy dwa rodzaje: modem
wewnętrzny instalowany jest wewnątrz komputera w formie karty; modem
zewnętrzny podłącza się do komputera i jest on oddzielnym urządzeniem.
Za pomocą modemu przesyłamy i odbieramy dane komputerowe, oraz faksy analogową linią telefoniczną.
11. W tylnej części komputera znajdują się także gniazda rozszerzeń, w które można wpiąć specjalne
karty, ilość takich kart jest bardzo duża, karty rozszerzeń dodają do komputera
nowe funkcje np. telefax, koder MPEG, pozycjoner GPS, kontroler SCSI, wejście
zewnętrznego sygnału video itp.

12. Karta
TV inaczej nazywana tunerem telewizyjnym, to
urządzenie w postaci dodatkowej karty rozszerzającej, które po zamontowaniu
w komputerze i podłączeniu anteny umożliwia oglądanie telewizji na ekranie
monitora. Urządzenia te zależnie od stopnia swojego zaawansowania
technologicznego oferują szereg najrozmaitszych funkcji, od prostego
wyświetlania obrazu, aż po wyrafinowane możliwości umożliwiające np. skalowanie
oglądanego obrazu, oglądanie telegazety, podgląd kilku kanałów na raz,
podłączenie zestawu video, czy też zapisywanie poszczególnych
klatek obrazu na twardy dysk. Niektóre urządzenia mają w zestawie nawet
pilot umożliwiający zdalne sterowanie lub dodatkowo tuner radiowy,
umożliwiający również słuchanie radia. Większość tych urządzeń musi współpracować
z komputerem, czyli aby móc oglądać telewizję musi być również włączony
komputer.


13. Kolejnym elementem wewnątrz komputera jest twardy dysk, służy on do przechowywania danych. Zawartość
dysku twardego pozostaje na nim także po wyłączeniu komputera. Wewnątrz niego są trzy silnie namagnesowane dyski,
które magazynują dane. Pojemność dysków twardych podaje się w gigabajtach-GB.
System
operacyjny jest niezbędny, aby
komputer rozpoczął pracę i mógł kontynuować dalsze operacje. Łączy on sprzęt z interfejsem
użytkownika. System operacyjny działa między oprogramowaniem, a sprzętem. Usuwa
wszystkie rozbieżności między komputerem, a innymi urządzeniami. System
operacyjny po włączeniu komputera przeprowadza rutynowe testy:
a) test własny
b) ładowanie systemu operacyjnego
c) gotowość do pracy.
Napędy komputera służą do
zapisu i odczytu danych w komputerze. Rozróżniamy następujące
napędy:
-
napęd optyczny (napęd CD-ROM, DVD, nagrywarka, napęd COMBO)
-
napęd dyskietek
-
napęd dyskietek typu Zip-D.
Napęd CD-ROM/DVD umożliwia odczytywanie informacji zawartych na
płytach CD-ROM i DVD. Do komputera można podłączyć również nagrywarkęCD, umożliwia ona nagrywanie własnych płyt CD na nagrywalnych
płytach CD-R i płytach wielokrotnego zapisu CD-RW.Za jej pomocą
można np. przygotować kopię zawartości dysku twardego, lub nagrać płytę z
ulubioną muzyką. Innym elementem do zapisywania informacji jest stacja
dyskietek. Informacje tam zapisane można przenosić i odczytywać na innym
komputerze.
Na dyskietce można zapisać od 360 kB do 1.44 MB informacji.
Komputer jest urządzeniem
złożonym, można go zawsze ulepszać, powiększać jego zawartość, unowocześniać. Praktycznie
każdą część komputera można wymienić w zależności od potrzeb i upodobań. Warto
pamiętać że samodzielne składanie komputera jest bardzo proste. Każdy komputer,
aby wykonać jakąkolwiek operację, musi mieć odpowiednie oprogramowanie.
Dotyczy to również wszystkich
nowych kart rozszerzających i urządzeń zewnętrznych, które muszą być
sterowane poprzez odpowiednie programy zwane popularnie sterownikami (Association). Ze względu na ich duża szybkość, wygodę,
niezbyt wysokie koszty i uwzględnienie obsługi takich łącz w systemie
operacyjnym Windows 95 należy się spodziewać ich szybkiego rozpowszechnienia.
Dodatkowe komponenty
Koprocesory są układami
współpracującymi z mikroprocesorem, wyspecjalizowanymi w bardzo szybkim wykonywaniu
pewnych funkcji. Najczęściej spotyka się koprocesory arytmetyczne (zwane też
numerycznymi), pozwalające na przyspieszenie operacji na liczbach
zmiennoprzecinkowych, jest to wiec wydzielona z procesora jednostka FPU. Często
spotykane są również koprocesory graficzne, przyśpieszające tworzenie i
manipulacje obrazów. Spotyka się również koprocesory wejścia/wyjścia,
przyśpieszające dostęp do danych z urządzeń zewnętrznych. Początkowo
mikroprocesory wymagały wiele układów wspomagających m.in. potrzebowały koprocesora (np. procesor 386).
Obecnie mostki (południowy i północny - w zależności od rodzaju płyty głównej) przejmują role koprocesorów.
Kliknij tutaj,
bądź tutaj a dowiesz się więcej o koprocesorze.
PCMCIA (Personal Computer Memory Card
International Association, czyli Międzynarodowe Stowarzyszenia Karty Pamięci do
Osobistych Komputerów). Ten standard wprowadzono w 1989 roku by umożliwić
rozszerzenie pamięci RAM w komputerach przenośnych, jednak już wprowadzona w 1992
roku wersja PCMCIA 2 stała się standardem portu zewnętrznego, do którego
można dołączyć karty pamięci, karty sieci lokalnych, modemy, a nawet stałe
dyski. Łącze PCMCIA 3 wprowadzono w 1993 roku. Zamiast nazwy PCMCIA
stosuje się coraz częściej określenie PC Card.
Bezprzewodowe sprzęgi korzystające z podczerwieni (podobnie jak sterowniki telewizorów) o
szybkości 1.1 Mb/sekunde oparte są na standardzie IrDA (Infrared
Data) wymagających CPU czyli Centralna Jednostka
Przetwarzająca (Central Processing Unit) zwana jest też procesorem. W
mniejszych komputerach zastępuje ją mikroprocesor, integrujący kilka funkcji.
Adresowanie pamięci, czyli odnajdywanie miejsc, z
których chcemy pobrać lub w które chcemy wpisać poszczególne bajty, wymaga
rozróżnienia wszystkich jej komórek. Gdyby szyna adresowa miała tylko 2
połączenia można by rozróżnić zaledwie 4 komórki pamięci nazywając je 00, 01,
10 i 11. Liczbę równoległych połączeń w szynie adresowej nazywa się jej
szerokością (używana jest też nazwa "magistrala" i "szerokość
magistrali"). Szerokość szyny równa 8 pozwala rozróżnić zaledwie 28 =256
komórek, ale szyna o szerokości 16 daje już 65536 czyli 64k możliwości. Mówi
się również, że szyna jest 8 lub 16-bitowa.
Przestrzeń adresowa, czyli
liczba rozróżnialnych komórek pamięci, rośnie wiec bardzo szybko wraz ze
wzrostem szerokości szyny adresów. W nowszych mikroprocesorach stosuje się
szyny 20, 24, 32 a nawet 64-bitowe. Jeśli mamy do dyspozycji 20 przewodów
możemy nimi przesłać 1M różnych sygnałów, lub też wskazać adresy jednego
miliona (megabajta) komórek. Szyna 32-bitowa daje nam cztery tysiące razy
większa przestrzeń adresowa, czyli bezpośrednie adresowanie 4 miliardów
(gigabajtów) komórek pamięci.
Układy I/O (Input/Output),
czyli wejścia/wyjścia, potrzebne są do komunikacji procesora ze światem
zewnętrznym: ekranem, klawiatura, pamięcią zewnętrzną. Większe systemy
komputerowe zawierają bardzo skomplikowane układy wejścia/wyjścia, obsługujące
wiele urządzeń zewnętrznych. Bardziej wymagające urządzenia łączone są z CPU
poprzez kontrolery. Kontroler stanowi łącze pośrednie pomiędzy CPU a dyskami i
dyskietkami, np. adapter graficzny to rodzaj kontrolera. Kanały bezpośredniego
dostępu (DMA) pozwalają na omijanie mikroprocesora przy transmisji danych z
urządzeń zewnętrznych (np. dysków) do pamięci operacyjnej.
Komputery osobiste dysponują dwoma rodzajami standardowych portów zewnętrznych. Pierwszy
z nich wysyła kolejno bit po bicie. Można sobie wyobrazić szereg bitów
przesyłanych przez taki port, stad nazwa port szeregowy (serial port).
Drugi rodzaj portu zewnętrznego to
port równoległy (parallel port), zgodny ze standardem Centronics, przesyłający
jednocześnie 8 bitów.
Architektura komputera to po prostu wewnętrzna organizacja jego elementów. Najważniejsze
elementy systemu komputerowego mieszczą się w komputerach osobistych na jednej
płycie a w większych komputerach w jednej szafce i są zawsze podobne.
Komputer musi przyjąć dane wejściowe i program, dokonać na nich operacji przetwarzania, a
następnie wyprowadzić dane wyjściowe. Oprócz samego procesora potrzebne więc są
układy do wprowadzenia i wyprowadzenia danych oraz układ do przechowania
danych.
Pamięć przechowuje program, dane, wyniki końcowe i cząstkowe.
W przygotowaniu tej informacji wykorzystano m.in.:
Strony
internetowe:
PŁYTA CD-ROM: Jak to działa?