EXCEL - ARKUSZ KALKULACYJNY

Najważniejsze zagadnienia:

• Standardowy wygląd okna Excela
• Zmiana nazwy Arkusza
• Dodanie nowego Arkusza
• Kasowanie niepotrzebnego Arkusza
• Wypełnianie komórek
• Dopasowanie rozmiaru komórki do jej zawartości
• Edycja (poprawka) zawartości komórki
• Kasowanie zawartości komórek
• Zapisanie całego Zeszytu (zawartości)
• Wypełnianie komórek liczbami co ileś
• Wykonywanie działań na liczbach, które mamy w komórkach
• Zmiana formatu komórki
• Sumowanie kolumn i wierszy z liczbami
• Wykonywanie wykresu do danych z dowolnego arkusza (początek)
• Scalanie komórek w jedną komórkę
• Formatowanie pytania
• Ostateczne wykonanie wykresu

Standardowy wygląd okna Excela

Muszą być uruchomione następujące paski:

1. pasek poleceń
2. 4 paski narzędzi:
   • standardowy
   • formatowania
   • formuły
   • stanu

Co musimy zrobić aby widok był taki jak należy? Gdzie uruchamiamy paski? Jak porządkować widok okna?


Po uruchomieniu Excela pojawia się okno nazwane Zeszyt. Czyli tak jakbyśmy otworzyli sobie zeszyt a w nim mamy strony - tu nazywane Arkuszami. Możemy sobie nazywać, dodawać i kasować te strony (Arkusze).

Jak poruszać się po arkuszu?Ćwiczenie1: Przejdź do komórki o adresie AD1050
Ćwiczenie2: Jaki jest najmniejszy adres komórki? Znajdź komórkę o najwyższym adresie.
Wnioski: Przejście do komórki o danym adresie (dwa sposoby):

1. przesuwanie w bok i w dół
2. wpisanie adresu w pole nazwy komórki i zaakceptowanie ENTEREM (nie ważna jest wielkość liter).

Zmiana nazwy Arkusza

1. Dwa razy kliknij na nazwę Arkusza (np.: Arkusz1)
2. Wpisz nową nazwę (np.: Liczby co) i wciśnij ENTER, aby zaakceptować

Dodanie nowego Arkusza

1. Z paska poleceń wybrać Wstaw
2. następnie Arkusz

Kasowanie niepotrzebnego Arkusza

1. Prawym klawiszem na nazwę Arkusza
2. Z nowego okna wybrać Usuń

Wypełnianie komórek Stań w komórce A1 i wpisz np.: Dzisiaj jest ładna pogoda. Natomiast w komórce obok (czyli B1) wpisz np.: A jutro będzie brzydko.
Co można zauważyć?

Dopasowanie rozmiaru komórki do jej zawartości

1. Zaznacz kolumnę A (klikając na literkę A - oznaczenie kolumny) i trzymając wciśnięty lewy przycisk myszki przeciągnij np. do literki B (do ostatniej wypełnionej komórki).
2. Dwa razy kliknij pomiędzy dowolne dwie literki - automatycznie komórki dopasują się to ich zawartości.

Edycja (poprawka) zawartości komórki Są dwa sposoby edytowania tekstu w danej komórce. Na pewno trzeba kliknąć na daną komórkę. Np. w komórce B1 chcemy żeby nasze zdanie brzmiało: "Jutro będzie brzydko."

1. Dwa razy kliknij na tę komórkę - kursor znajdzie się wewnątrz napisanego tekstu. Można przejść kursorem bądź myszką tak aby skasować "j", "spację" i "A", a napisać "J". Zatwierdzić ENTEREM.
2. Na pasku formuły mamy całą zawartość komórki i tam kliknąć myszką. A następnie przejść kursorem bądź myszką tak aby skasować "j", "spację" i "A", a napisać "J". Zatwierdzić ENTEREM.

Kasowanie zawartości komórek Jeśli mamy skasować zawartość jednej komórki to wystarczy stanąć na tej komórce i wcisnąć Delete. Jeśli natomiast chcemy skasować zawartość w kilku komórkach to należy zaznaczyć te komórki i także wcisnąć z klawiatury Delete.

Zapisanie całego Zeszytu (zawartości) Z paska poleceń wybierz Plik, Zapisz jako…. Wybierz lokalizację zapisywanego pliku - miejsce gdzie chcesz zapisać (np. Moje dokumenty, Swój folder - wcześniej założony) i wpisz w Nazwie pliku (na dole okna) zamiast Zeszyt1 np. Obliczenia. Zatwierdź ENTEREM bądź wciśnij przycisk Zapisz.

 

Wypełnianie komórek liczbami co ileśPrzygotowanie Arkuszy
Ponazywaj Arkusze następująco:
Arkusz1 jako Liczby co
Arkusz2 jako Swoje imię.

Wypełnianie Arkuszy
W Arkuszu Liczby co wypełnij i dopasuj komórki do zawartości jak na rysunku poniżej:

W każdej kolumnie z "liczbami co" chcemy mieć 500 liczb, czyli patrząc na numerowane wiersze (z lewej strony okna) musimy wypełnić do 501. (DLACZEGO NIE DO 500?).
Uzupełnij liczbami (samodzielnie) następny rząd w rozpatrywanych kolumnach (od A3 do F3) - co oznacza sformułowanie liczby co 7? Czyli jaka liczba będzie pod 13? itd.
Zaznacz komórki wypełnione liczbami – czyli od A2 do F3. W prawym dolnym rogu zaznaczenia widoczny jest kwadracik. Najedź na niego – pojawi się krzyż (zwykle czarny). Przytrzymując lewym klawiszem myszki ten krzyż pociągnij w dół (inaczej mówiąc skopiuj) aż do 501 wiersza.

 

W ten sposób zostaną wypełnione komórki żądanymi liczbami, a w każdej kolumnie będzie 500 liczb. Oto końcowy efekt

 

To samo wykonaj w Arkuszu Swoje imię tylko na swoich wymyślonych liczbach (ma być 400 liczb w każdej kolumnie, a kolumn ma być do G).

Wykonywanie działań na liczbach, które mamy w komórkach Podstawowe działania: dodawanie (+), odejmowanie (-), mnożenie (*), dzielenie (/) są dostępne na części numerycznej klawiatury. Oprócz tego będziemy używać potęgowania (^ daszek), które jest nad klawiszem 6, oraz nawiasów zwykłych (), które są nad 9 i 0, czyli trzeba użyć klawisza SHIFT (dla przypomnienia).
Ponieważ kolumny od A do F w arkuszu Liczby co mamy wypełnione liczbami to właśnie na tych liczbach będziemy teraz chcieli wykonywać działania.
Wypełnij kolejne puste komórki (od G1) tak jak to jest widoczne poniżej i dopasuj ich szerokości do zawartości.

Przejdź do komórki G2
Pytanko: Co należy wcisnąć na kalkulatorze, aby uzyskać wynik działania?
Aby uzyskać wynik z działania w Excelu także potrzebny jest znak "=", ale nie na końcu, lecz na początku.
Podobnie jak w nagłówkach, działania i nawiasy wpisujemy z klawiatury, natomiast komórki na których będą wykonywane działania będziemy wskazywać myszką.
I tak w komórce G2 mamy wykonać działanie: A*B+C/D-E^3, czyli

1. wpisujemy: "="
2. klikamy myszką na komórkę A2 (bo jesteśmy na poziomie drugim i mamy pomnożyć A przez B)
3. wpisujemy: "*"
4. klikamy myszką na komórkę B2 (bo jesteśmy na poziomie drugim i mamy pomnożyć A przez B)
5. wpisujemy: "+"
6. klikamy myszką na komórkę C2 (bo jesteśmy na poziomie drugim i mamy dalej podzielić C przez D)
7. wpisujemy: "/"
8. klikamy myszką na komórkę D2 (bo jesteśmy na poziomie drugim i mamy dalej podzielić C przez D)
9. wpisujemy: "-"
10. klikamy myszką na komórkę E2 (bo jesteśmy na poziomie drugim i mamy kolejno E podnieść do potęgi 3)
11. wpisujemy: "^" (ten daszek oznacza potęgowanie)
12. wpisujemy: "3"
13. zatwierdzamy całość ENTEREM.

Podobnie wykonaj obliczenia w komórkach H2, I2, J2.
Jak uzyskać wyniki w komórkach poniżej?
Zaznacz komórki z wynikami i tym samym krzyżem co przy "liczbach co" przeciągnij w dół do 501 wiersza.
I tak mamy wyniki we wszystkich komórkach.

W niektórych komórkach otrzymaliśmy dziwne wyniki. Np. w komórce G46 -1,01756E+10. Co to oznacza? Poprostu należy przesunąć przecinek w prawo o 10 miejsc. Gdyby było -1,01756E-10, to oznaczałoby to, ze przecinek należy przesunąć w lewo o 10 miejsc.

Zmiana formatu komórki

1. Zaznacz kolumnę G (kliknij na literkę G)
2. na to zaznaczenie kliknij w dowolnym miejscu prawym klawiszem
3. z nowego okienka wybierz Formatuj komórki...
4. w następnym okienku pojawią się zakładki (Liczby, Wyrównanie, Czcionka, Obramowanie, Desenie, Ochrona), z których wybierz Liczby, czyli pierwszą
5. mamy wybraną Kategorię Ogólne, a wybierz Liczbowe
6. po prawej stronie mamy Miejsca dziesiętne (czyli ile miejsc po przecinku ma być pokazanych) wybierz np. 1. Gdy mamy zapis -1,01756E-10 to musimy wybrać conajmniej tyle miejsc po przecinku ile mamy za "E-", czyli w podanym przykładzie conajmniej 10.
7. wciśnij ENTER lub myszką OK.

Wykonaj to samo z kolumną I, ale ustawiając 2 miejsca po przecinku. W Arkuszu Swoje imię wykonaj swoje wymyślone działania na liczbach od A do G (ma być sześć różnych obliczeń, czyli od H do M).

Sumowanie kolumn i wierszy z liczbami

Zsumujemy sobie liczby występujące w odpowiednich wierszach (np. suma liczb wiersza drugiego, czyli od A2 do J2)

1. Przejdź do arkusza Liczby co i do komórki K1. Tam wpisz Suma.
2. Na pasku standardowym znajdź przycisk Autosumowanie, wciśnij go i zobacz co wpisało się w komórkę K2
3. ponieważ właśnie te komórki chcieliśmy dodawać, to wciskamy ENTER (otrzymujemy wynik)

Wypełnij komórki poniżej - jak? (tak jak było z obliczeniami działań). A oto końcowy efekt: Zsumujemy sobie liczby występujące w odpowiednich kolumnach (np. suma liczb kolumny A, czyli od A2 do A501)

1. W arkuszu Liczby co przejdź do komórki A502. Tam wpisz "Suma". I stań w komórce A503.
2. Na pasku standardowym znajdź przycisk Autosumowanie, wciśnij go i zobacz co wpisało się w komórkę A503
3. ponieważ nie do końca te komórki chcieliśmy dodawać, to musimy dokonać małą korektę - zamiast A502 wpiszemy A501
4. to już jest ten zakres komórek, więc wciskamy ENTER (otrzymujemy wynik)

W podobny sposób wykonaj sumowanie pozostałych kolumn. Możesz skorzystać z kopiowania (przeciągania czarnym krzyżykiem) komórek A502 i A503 w prawo. Tak powinno być w ostateczności: Dokonaj jeszcze formatowania komórek, tak aby w wynikach sum (A503 do K503) były dwa miejsca po przecinku. A tak to wygląda ostatecznie:

W Arkuszu Swoje imię wykonaj analogicznie sumowanie komórek (w poziomie i pionie).


Wykonywanie wykresu do danych z dowolnego arkusza

Do wykonania tego zadania potrzebować będziemy dwóch pustych Arkuszy. Jeden już mamy - Arkusz3 - dlatego musimy wstawić jeszcze jeden, który przeniesiemy na koniec wszystkich Arkuszy. Pierwszy pusty Arkusz nazwij Ankieta, natomiast drugi Ankieta INICJAŁY, np.: Ankieta BP. W Arkuszu Ankieta będziemy pracować razem, natomiast w Ankieta BP należy wykonać analogicznie wszystko, tylko na swoich wymyślonych danych.
Aby wykonać wykres, czy diagram należy mieć pewne dane, które zostaną umieszczone na nim.
W związku z powyższym w Ankieta wpiszemy sobie wymyśloną ankietę z danymi. I tak w komórce A1 wpisz pytanie: Jaki lubisz kolor?



Scalanie komórek w jedną komórkę
Nie dopasowywujemy komórki do jej zawartości. Nauczymy się łączyć kilka komórek w jedną, czyli scalania komórek.

1. Zaznacz tyle komórek ile zajmuje napisane pytanie (w naszym przypadku są to A1 i B1)
2. Kliknij prawym klawisze na zaznaczone komórki i wybierz Formatuj komórki...
3. Z nowego okna wybierz zakładkę Wyrównanie i tam Scalaj komórki (wstaw "ptaszka")
4. Po zaznaczeniu Scalania kliknij OK (albo wciśnij ENTER).

Tak więc w końcu otrzymujemy jedną komórkę, która powstała przez połączenie dwóch. Nie można teraz osobno kliknąć na komórkę A1 i osobno na komórkę B1. Wykonaj formatowanie pytania w następujący sposób (ma być pogrubione, wyśrodkowane, czcionka Comic Sans MS i kolor niebieski): Wypełnij przykładowymi odpowiedziami komórki od A2 do A8 jak poniżej: Obok odpowiedzi (od B2 do B8) wpiszemy ilość procentów jaka przypada na daną odpowiedź.
Zanim to zrobimy najpierw troszkę sobie ułatwimy pomożemy. Suma tych procentów musi nam dać 100%. (dlaczego?)
W związku z tym w komórce A9 (pod kolorami) wpisz: Suma, natomiast w B9 będziemy chcieli, aby była liczona suma komórek od B2 do B8. Tak więc zastosujemy Autosumowanie, w wyniku czego otrzymamy 100% lub 1 (dlaczego?).

1. Stajemy w komórce B9
2. Z paska standardowego wybieramy przycisk Autosumowanie
   
3. Zaznaczamy myszką komórki od B2 do B8
   
4. Wciskamy ENTER dla zaakceptowania (otrzymamy 0 - dlaczego?).

Wypełnij komórki B2 do B8 jak poniżej: Przejdziemy wreszcie do wykonania wykresu (diagramu) kołowego do naszych danych. Zastanówmy się najpierw nad tym co chcemy umieścić na diagramie, czy wykresie.
Oczywiście odpowiedzi (u nas poszczególne kolory) i procenty lub wartości.
Kolejne kroki wykonywania wykresy (diagramu)

1. Zaznacz obszar, który chcesz aby znalazł się na wykresie. U nas jest to obszar od A2 do B8 (kliknij na A2 nie puszczaj i przeciągnij do B8 - wtedy puść).
2. Wybierz z paska standardowego przycisk "Kreator wykresów" (). Otworzy się nowe okno. Jest to Krok 1 z 4 - Typ wykresu, czyli wybieramy taki wykres jaki chcemy wykonać - my chcemy Kołowy - dokładnie (Podtyp wykresu - z prawej strony) Kołowy rozsunięty z wizualnym efektem 3-W.
3. Po wybraniu Typu wykresu kliknij DALEJ. Pojawi się nowe okno. Jest to Krok 2 z 4 - Źródło danych (mamy dwie zakładki: Zakres danych - nic tu nie zmieniamy, oraz Serie - tu przechodzimy). W Seriach mamy Nazwa i Poprzez to wstawimy sobie tytuł wykresu - może nim być to nasze pytanie.
4. Po kliknięciu na ten przycisk przy pustym polu Nazwy zwinie nam się całe okno - Krok 2 z 4 - w pasek (podobnie jak zwinięcie rolety - do góry). Klikamy wtedy na nasze pytanie i mamy wpisane: =Ankieta!$A$1. Następnie klikamy ponownie na nasz przycisk - kwadracik (zmienił swój wygląd na zwiniętą roletę) Rozwinie nam się z powrotem okno z Krokiem 2 z 4 - już mamy wpisane pytanie nad wykresem. Kliknij przycisk DALEJ.
5. Ukaże nam się następne okno - Krok 3 z 4 - Opcje wykresu. Mamy trzy zakładki - Tytuły - tu już mamy wpisany tytuł naszego wykresu, Legenda, oraz Etykiety danych. Wchodzimy w zakładkę Legenda. Wybieramy sobie położenie legendy, albo ją wyłączamy. Chyba najlepszym położeniem jest - na dole i to wybieramy.
6. Wchodzimy teraz w ostatnią zakładkę Etykiety danych. Wybieramy sobie co ma zawierać etykieta, czyli co ma być napisane przy każdej z części. I tak ogladamy po kolei:
   • Nazwa serii - czy to jest nam potrzebne?, NIE.
   • Nazwa kategorii - a czy to potrzbujemy? teraz NIE - mamy przecież legendę.
   • Wartość - czy to potrzebujemy?, TAK.
   • Wartość procentowa - a czy to jest potrzebne? A jaka jest różnica pomiędzy Wartością a Wartością procentową?
     U nas żadna. Jednak gdybyśmy w naszej ankiecie przy odpowiedziach wpisali ilościowo oddawane głosy - nie procentowo, jak to zrobiliśmy, to na wykresie przy zaznaczeniu Wartość pojawi się ta wartość z ankiety, natomiast gdy zaznaczycmy Wartość procentową, to pojawi się przeliczenie tych wartości na procenty. Ponieważ u nas nie ma różnicy co wybierzemy, to wybierzmy Wartość
   Kliknij DALEJ.
7. Pojawi się już ostatnie okno - Krok 4 z 4 - Położenie wykresu, czyli lokalizacja. Wybieramy teraz sposób umieszczania wykresu. Standardowo wybrany jest: Jako obiekt w: np. Ankieta, czyli wstawi nam wykres w ten sam Arkusz co mamy ankietę. Będzie mały. Wybierzemy sobie położenie: Jako nowy arkusz i wpiszemy jego nazwę, np. Kolory.
8. Kliknij ZAKOŃCZ. Pojawi nam się wykonany wykres w nowym arkuszu - nowej zakładce - Kolory.